Әке – баланың алғашқы ұстазы
Көп жағдайда тәрбие десе, көпшіліктің ойына ана еңбегі zuerst түседі. Бірақ өмір тәжірибесі әкенің де рөлі кем түспейтінін дәлелдеп отыр. Әкесімен бірге жүрген бала өзін сенімді ұстайды, шешім қабылдауды ерте үйренеді, ерлік пен жауапкершілік қасиеттерін бойына сіңіреді.
Баланың санасында әке — күштің, әділдіктің, тіректің символы. Әке күнделікті өмірде қандай әрекет жасаса, бала соны үлгі тұтады. Сондықтан әкенің өз-өзін ұстауы, сөйлеген сөзі, отбасыға деген көзқарасы — баланың болашақ мінезін айқындайтын негізгі фактор.
Бір аулада өскеннің пайдасы
Әке мен баланың бірге болуына көп уақыт немесе арнайы жағдай қажет емес. Ең маңыздысы — ортақ кеңістік пен күнделікті байланыс.
Бір аулада бірге болудың берері:
- Еңбекті үйретеді. Әкесімен аула тазалау, ағаш отырғызу, жөндеу жұмыстары баланы еңбекқорлыққа баулиды.
- Әңгімелесу табиғи жүреді. Қасынан табылған әкеймен бала ойын еркін айтады, сырын бөліседі.
- Қарым-қатынас күшейеді. Күнделікті бірге уақыт өткізу — эмоционалды жақындықты арттырады.
- Өзін қауіпсіз сезінеді. Әкенің көз алдында өскен бала өзін қорғалған сезінеді, мінезі орнықтырақ болады.
- Дұрыс бағыт береді. Әке балаға жаман жолдан сақтануды, дұрыс шешім қабылдауды күнделікті өмірде-ақ үйретеді.
«Уақыт жоқ» деу — сылтау ғана
Кей әкелер жұмыстың көптігін, тұрмыстық шаруа мен жауапкершілікті алға тартып, бала тәрбиесін кейінге қалдырады. Шын мәнінде, балаға бір сағат уақытыңыздан гөрі, он минут көңіліңіз көбірек әсер етеді. Бірге кішігірім нәрсе жасау — доп тебу, темір-терсек жөндеу, аулада жүру — баланың есінде өмір бойы сақталады.
Әкенің қатысуы – ұл мен қызға бірдей маңызды
Тәрбие тек ұлға ғана емес, қыз балаға да қажет.
- Ұл бала әкесінен мінез, қайрат, жауапкершілік алса,
- қыз бала ер адамның әйелге деген қарым-қатынасы қандай болуы керегін әкесінен үйренеді.
Қыз әкесінің мейірімділігін, сыйластығын көріп өссе, болашақта сол талаппен өмірлік серік таңдайды.
Баланың әкесімен өткәзген уақыты — өмірлік капитал
Бала өскен соң әкенің жанында өткізген күндері ең жылы естеліктерге айналады. Бұл — оның өмірлік бағыт-бағдарына, кәсіби жолына, отбасылық модельіне әсер етеді.
Әкесімен бірге өскен бала:
- өзгеге құрметпен қарайды,
- қиындыққа мойымайды,
- өзіне сенімді болады,
- отбасы алдындағы жауапкершілікті ерте сезінеді.
Қорытынды
«Баланың әкесімен бір аулада өсуі — тәрбиенің жартысы» деген сөз — ұрпақ тәрбиесіндегі ең үлкен ақиқаттың бірі. Әкенің бала жанында болуы — үлкен тәрбиелік мектеп. Баламен бірге атқан таң, бірге орындалған жұмыс, бірге серуен — үлкен психологиялық байлық.
Балаға қалдырар ең үлкен мұра – жақсы тәрбие. Ал жақсы тәрбие әкенің жанында, үйдің ауласында-ақ басталады.