Асхат Аймағамбетовтың айтуынша, бүгінге дейін археологиялық лицензия мерзімсіз беріліп келген. Бір рет алған компаниялар өмір бойы еш тексерусіз жұмыс істейді. Олардың құрамында білікті маман бар ма, жоқ па — мемлекетке бәрібір болған.
Осындай немқұрайлылықтың салдары:
• тарихи ескерткіштер қайта қалпына келмейтіндей бүлінді
• ғылыми қазбалар жоспарсыз, талапсыз жүргізілді
• жәдігерлердің едәуір бөлігі жоғалып отыр
Тағы бір сорақысы — археология мен реставрация бір лицензияға біріктірілген. Бұл — шын мәнінде екі бөлек кәсіп.
«Реставраторлар қазба жасап, археологтар реставрациямен айналысты. Нәтижесінде — сапасыз жұмыс, бүлінген мұра», — деді Аймағамбетов.
Жаңа реформа мынадай өзгерістерді енгізеді:
— екі бөлек лицензия (археология / реставрация);
— тексерілетін мерзім – 5 жыл;
— талап бұзылған жағдайда лицензия тоқтатылады немесе қайтарылады.
Бұл өзгерістер саланы көлеңкелі бизнестен тазартып, шын мамандарға мүмкіндік береді. Қазақстанның тарихи жадына енді қылмыстық қол сұғу тоқтауы тиіс.