Автокөлікті міндетті сақтандыру Қазақстандағы кез келген көлік иесіне, мейлі ол самосвал болсын, спорттық көлік болсын, заңды талап болып табылады. Бұл жол-көлік оқиғасында зардап шеккен тарап көлікке келтірілген зиян үшін өтемақы алатынына сенімді болуы үшін қажет.
Қазақстанда КҚИ АҚЖМС полисі (көлік құралы иесінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру) барлық жүргізушілер үшін міндетті. Ол көлік иесінің үшінші тұлғалар алдындағы жауапкершілігін сақтандырады. Бұл сақтандыру полисі бойынша төлемдердің максималды сомасы 600 АЕК құрайды (2023 жылы 2 070 000 теңге). Алайда бұл сома жол-көлік оқиғасы кезінде зақымданған автокөлікті жөндеу қызметтерін толық өтей алмайды, өйткені соңғы бір жылда автокөліктерге арналған бөлшектердің құны, сондай-ақ техникалық қызмет көрсету станцияларының қызметтері 3-5 есеге өсті.
Бұл жағдайда автокөлікті ерікті сақтандыру полисі - КАСКО (жауапкершіліктен басқа автокөлікті кешенді сақтандыру) болғаны әлдеқайда ыңғайлы. Сақтандырудың бұл түрі көлікті апатқа кім кінәлі екеніне қарамастан және көлікте болуы мүмкін әртүрлі жағдайларды қамти отырып қорғайды.
Көптеген қазақстандық сақтандыру компанияларында КАСКО (жауапкершіліктен басқа автокөлікті кешенді сақтандыру) сақтандыру қызметі бар, онда сіз өзіңіздің қажеттіліктеріңізге және жүргізу ерекшелігіңізге байланысты сәйкес тарифті таңдай аласыз. КАСКО-ның (жауапкершіліктен басқа автокөлікті кешенді сақтандыру) тағы бір артықшылығы – сақтандыру төлемінің мөлшерін өзіңіз таңдайсыз. Оны көлігіңізге сәйкес келетін ең жақсы нұсқаны таңдай отырып, сақтандыру компаниясымен бірге талқылай аласыз.
Сонымен көлікті сақтандыру үшін не қажет?
1) Сақтандыруды алу үшін мына құжаттар қажет:
- жеке куәлік немесе төлқұжат
- жүргізуші куәлігі
- сақтандырғыңыз келетін көлік құралының тіркеу куәлігі.
2) Сақтандыру полисін жасағыңыз келетін сенімді сақтандырушы. Қазір көптеген сақтандыру компаниялары автокөлікті сақтандыру бойынша әртүрлі нұсқалар мен қызметтерді ұсынады, сіз бұл жерде сақтандырушыда төмендегілердің бар-жоғына назар аударыңыз:
- қаржы реттеушісінің лицензиялары. Сіз оны Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің (ҚРҚНРД) сайтында «Рұқсаттар мен хабарламалар тізілімі» тарауында тексере аласыз;
- басқа клиенттердің оң пікірлері. Сақтандыру компаниясына сену өте маңызды, ол туралы ақпаратты сенімді көздерден, интернеттен, соның ішінде компанияның сайтынан және әлеуметтік желілерден табуға болады.
3) Сіздің қалауыңыз. Үшінші тарап алдындағы жауапкершілігіңізді ғана сақтандыру үшін КИЖМС (автокөлік иелерінің жауапкершілігін міндетті сақтандыру) полисі жеткілікті. Көлігіңізбен болуы мүмкін басқа оқиғаларды жабу үшін сақтандыру полисі қажет болса, сізге міндетті түрде КАСКО (жауапкершіліктен басқа автокөлікті кешенді сақтандыру) полисі қажет.
4) КАСКО (жауапкершіліктен басқа автокөлікті кешенді сақтандыру) түрін таңдаңыз. Көптеген қазақстандық сақтандыру компанияларында бұл өнім бар. Олардың әрқайсысында көліктің шығарылған жылына, сіздің жүргізу тәжірибеңізге және т.б. байланысты тарифтердің әр түрі бар. Ең танымалдары үшін КАСКО (жауапкершіліктен басқа автокөлікті кешенді сақтандыру) сақтандыру түрлерін қарастырайық:
- «Halyk Life» сақтандыру компаниясынан КАСКО (жауапкершіліктен басқа автокөлікті кешенді сақтандыру) лайт Online: сақтандыру төлемінің мөлшеріне байланысты таңдауға болатын төрт тариф бар. Полиске бонус ретінде компания жолда көмек көрсетуге уәде береді - шинаны үрлеу, бензин жеткізу, қозғалтқышты іске қосу;
- “НСК” сақтандыру компаниясынан КАСКО (жауапкершіліктен басқа автокөлікті кешенді сақтандыру) бонусы – тек Қазақстанда ғана емес, сонымен қатар ТМД елдерінде де осы полис бойынша сақтандыру өтемі;
- “Freedom Insurance” сақтандыру компаниясынан КАСКО (жауапкершіліктен басқа автокөлікті кешенді сақтандыру) Classic: полис 20 жылға толмаған автокөліктерге арналған, бұған табиғи апаттар және қалалық инфрақұрылым жүйелеріне зақым келтіру - асфальттың бұзылуы, сымдардың түсуі және т.б. жатады.
- “Freedom Insurance” компаниясынан КАСКО (жауапкершіліктен басқа автокөлікті кешенді сақтандыру) VIP: 7 жылдан асқан автокөліктер үшін Classic сияқты тәуекелдермен қоса әйнектің зақымдалуынан, алдыңғы көліктің дөңгелектерінен шашыраған тастар мен багажынан түскен бөліктерден қорғайды, сондай-ақ оңай алынбалы бөлшектерді ұрлаудан қорғайды;
- “Еуразия” сақтандыру компаниясынан SmartCASCO: 7 жылдан аспайтын автокөліктерді сақтандырады, қауіптерден, соның ішінде лаңкестік шабуылдар мен ереуілдерден қорғауды ұсынады. Полис ТМД бойынша қорғайды.
КАСКО (жауапкершіліктен басқа автокөлікті кешенді сақтандыру) полисін соңғы кездері қазақстандық автокөлік жүргізушілері көбірек таңдайды. 2023 жылдың басында Қазақстандағы белсенді КАСКО (жауапкершіліктен басқа автокөлікті кешенді сақтандыру) полисінің саны 251 мыңнан асты.