Ережеп айы неге маңызды?
Ережеп — Исламда төрт қасиетті айдың бірі. Бұл айлар адамға:
- тоқтауға,
- ойлануға,
- өз ісіне қайта қарауға
мүмкіндік беру үшін ерекше құрметтелген.
Бұл жайлы Мұхаммед пайғамбар:
«Уақыт айналып, Алла жаратқан күйіне қайта келді. Жыл он екі айдан тұрады. Соның төртеуі — қасиетті айлар…»
— деп айтқан (хадис мағынасы).
Яғни Ережеп — кездейсоқ емес, арнайы атап өтілетін уақыт.
Пайғамбар Ережеп айы туралы не деген?
Пайғамбардан ﷺ жеткен бір дұға бар. Ол дұға бүгінге дейін мұсылман арасында кең тараған:
«Уа, Алла! Бізге Ережеп пен Шағбанды берекелі ет, бізді Рамазанға аман жеткіз»
(хадис мағынасы)
Бұл сөздің өзінен-ақ Ережептің мағынасы көрінеді:
ол — Рамазанға апаратын жолдың басы.
Яғни Пайғамбар ﷺ бұл айды:
- күрт өзгеріс жасау уақыты емес,
- алдағы үлкен рухани кезеңге дайындық айы ретінде көрсеткен.
Бұл айда міндетті түрде не істеу керек?
Қарапайым тілмен айтқанда — міндетті ештеңе жоқ.
Ережеп айында:
- бәріне парыз етілген арнайы ораза да жоқ;
- «осы күні міндетті түрде мынаны істеу керек» деген нақты талап та жоқ.
Бұл — дінді жеңілдету. Себебі Ислам адамды қинау үшін емес, түзету үшін келген.
Ал не істеу ұсынылады?
1. Күнәдан сақтануға тырысу
Қасиетті айларда жаман іс бұрынғыдан ауыр саналатыны айтылған.
Сол үшін:
- ренжітпеу,
- артық сөз айтпау,
- әділетсіздікке бармау
сияқты қарапайым нәрселерге мән беру маңызды.
2. Жақсылыққа бейімделу
Бұл үлкен діни қадам болмауы да мүмкін:
- біреуге көмектесу;
- кешірім сұрау немесе кешіру;
- ата-анаға, жақынға көңіл бөлу.
Ережеп — дәл осындай ішкі түзелудің уақыты.
3. Рухани дүниеге селқос қарамау
Дінге терең бармасаңыз да, адам баласына:
- тыныштық,
- ішкі тепе-теңдік,
- мән керек.
Ережеп айы осыны еске салатын кезең ретінде қабылданады.
Неге бұл ай көп адамға «үнсіз» өтіп кетеді?
Өйткені Ережеп:
- дабыралы емес;
- мерекеге толы емес;
- сыртқы емес, ішкі өзгеріске бағытталған.
Бірақ дәл осы «үнсіздігімен» ол құнды.
Қорытынды
Ережеп айы — тек діндарларға арналған ай емес.
Бұл — өзін адам ретінде жоғалтқысы келмейтін кез келген жанға ой салатын кезең.
Пайғамбар ﷺ бұл айды:
- дайындық,
- сабыр,
- ниет түзету уақыты
ретінде көрсеткен.
Сондықтан бұл айда бастысы:
- міндет іздеу емес,
- асыра сілтеу емес,
- адам болып қалуға бір қадам жасау.