Қазіргі таңда Қазақстан қоғамында отбасы – рухани, мәдени және әлеуметтік тұрақтылықтың негізі болып есептеледі.
Әсіресе, еліміздің ірі мегаполисы – Алматы қаласында отбасы институтын сақтау мен дамыту бағытында нақты әрі кешенді саясат жүргізілуде. Отбасылық және гендерлік саясатты жетілдіру, ана мен баланы қорғау, әйелдердің қоғамдық өмірдегі рөлін арттыру, сондай-ақ демографиялық өсімді ынталандыру – қаланың әлеуметтік саясатындағы басым бағыттардың бірі.
Ұлттық құндылықтарға негізделген отбасылық тәрбие
Отбасы – әрбір адамның өмірге көзқарасын, мінез-құлқын қалыптастыратын алғашқы әлеуметтік орта. Алматы қаласында жүргізіліп жатқан саясатта отбасылық құндылықтарды сақтау мен ұрпақ тәрбиесіне үлкен мән беріледі. Білім беру ұйымдарында оқушыларға арналған "Өзін-өзі тану", "Құндылықтарға негізделген білім" сынды бағдарламалар арқылы отбасындағы тәрбие мен ұлттық дәстүрлер туралы білім беріледі.
Сонымен қатар, мешіттер мен діни ұйымдар да осы бағытта белсенді жұмыстар жүргізіп келеді. Діни басқармалармен бірлескен жобалар арқылы неке құндылығы, отбасындағы жауапкершілік пен сыйластық тақырыптарында семинарлар ұйымдастырылады.
Әйел – отбасы тірегі ғана емес, қоғамның белсенді мүшесі
Қаланың әлеуметтік-экономикалық өмірінде әйелдердің орны ерекше. Алматыда әйелдер саясатқа, бизнестік бастамаларға, ғылым мен білімге белсенді араласуда. Қалалық әкімдік жанындағы Әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі комиссия тек формалды орган емес, нақты жобаларды жүзеге асырып отырған белсенді құрылым.
Мәселен, "Әйел – көшбасшы", "Табысты әйел", "Бизнес-ана" секілді бағдарламалар аясында әйелдер кәсіпкерлігі қолдау тауып отыр. Алматыда жұмыс істейтін әйелдердің 60 пайыздан астамы қызмет көрсету, білім беру және денсаулық сақтау салаларында еңбек етеді. Бұл – олардың қоғамдағы белсенділігінің айғағы.
Ана мен бала – мемлекет қамқорлығында
Алматы қаласында соңғы жылдары денсаулық сақтау саласына қомақты инвестициялар тартылып, перинаталдық орталықтар мен балалар клиникалары заманауи жабдықтармен қамтамасыз етілді. Ана мен бала денсаулығын сақтау үшін босануға дейінгі және босанудан кейінгі медициналық көмек көрсету жүйесі жетілдірілді.
2024 жылғы деректерге сәйкес, қалада 35-ке жуық аналар мен балаларға арналған медициналық орталықтар жұмыс істейді. Сонымен қатар, әлеуметтік осал топтағы аналарға жәрдемақылар мен тұрғын үй бағдарламалары арқылы қолдау көрсетілуде. Мысалы, көпбалалы аналар үшін жеңілдетілген несиелер мен "Бақытты отбасы" бағдарламасы жұмыс істейді.
Демографиялық саясат: сапалы өсімге ұмтылыс
Алматы – табиғи өсімі мен көші-қон көрсеткіші бойынша Қазақстандағы жетекші қалалардың бірі. Мұнда жыл сайын 40 мыңнан астам нәресте дүниеге келеді. Демографиялық өсімді сапалы деңгейде қамтамасыз ету үшін балабақша, мектеп, денсаулық сақтау инфрақұрылымы қарқынды дамып келеді.
Бала тууға ынталандыру үшін мемлекет тарапынан бала күтімі бойынша жәрдемақы мөлшері ұлғайтылып, жеке бала күтуші жалдауға, бала бақша кезегін қысқартуға жағдай жасалуда. Сонымен қатар, жастар арасында ерте некелесудің алдын алу және ата-аналық жауапкершілік туралы ақпараттық науқандар ұйымдастырылып келеді.
Ақпараттық-түсіндіру жұмыстары: тәрбиенің негізгі құралы
Отбасылық және гендерлік саясатты қоғамға тиімді жеткізу үшін бұқаралық ақпарат құралдары белсенді жұмыс істеп келеді. Алматыда түрлі форматтағы медиа-жобалар іске асырылуда: телехабарлар, әлеуметтік роликтер, подкасттар, әлеуметтік желідегі парақшалар арқылы халықпен тікелей байланыс орнатылып отыр.
Сонымен қатар, отбасылық құндылықтарға арналған арнайы форумдар, көрмелер мен фестивальдер өткізу дәстүрге айналды. "Берік отбасы – берік мемлекет", "Отбасы – ұлт тірегі", "Әке мектебі" сияқты акциялар арқылы ұлттық сананы қалыптастыруда ақпарат құралдарының үлесі зор.
Мемлекеттік құрылымдар мен ҮЕҰ ынтымақтастығы
Алматы қаласында отбасы және әйелдер мәселесі бойынша тек мемлекеттік органдар ғана емес, үкіметтік емес ұйымдар да белсенді жұмыс істейді. Атап айтқанда, «Ана үйі» қоғамдық қоры, «Қазақстанның іскер әйелдер қауымдастығы», «Жас Отан» жастар қанаты сияқты ұйымдар отбасылық проблемаларды шешуге, жастарды отбасылық өмірге дайындауға бағытталған жобаларды жүзеге асыруда.
Түйін
Сайып келгенде, Алматыда отбасылық құндылықтарды сақтау мен нығайту – тек мемлекеттік саясаттың ғана емес, бүкіл қоғамның ортақ мақсатына айналып отыр. Ана мен балаға қамқорлық, әйелдердің белсенділігін арттыру, отбасылық тәрбиені насихаттау – бұл бағыттарда қалада нақты нәтижелер бар. Мұндай жүйелі жұмыс ұлттың болашағына деген жауапкершіліктің көрінісі. Өйткені мықты мемлекет – мықты отбасылардан құралады.