Қағаз сарғайып, уақыт жылжиды. Бірақ тарих үнсіз сөйлейді – архив сөрелерінде. Бұл үнді есту үшін құжаттарға күтім қажет. Температуралық режим, ылғалдылық, тиянақты орналастыру, тазалық пен тәртіп – архив ісінің негізгі қағидаттары. Бұл талаптарды күнделікті бақылап отыратын маман – ҚР Президенті Архивінің архившісі Дидар Дүйсембайұлы.
«Құжаттар үшін қолайлы жағдай – 17–19 градус жылылық және 50–55 пайыздық ылғалдылық. Бұл – қағаздың ұзақ уақыт бүлінбей сақталуы үшін қажетті орта», – дейді Дидар.
Архивке жаңадан келіп түскен құжаттар бірден қоймаға жіберілмейді. Алдымен – бейімдеу бөлмесіне. Мұнда 4–5 күн ішінде олар ортаның температурасы мен ылғалдылығына үйренісіп, шаңнан тазартылып, физикалық жағдайы тексеріледі. Кей жағдайда – қалпына келтіру жұмыстары да қажет болады.
«Құжаттарды жүйелі орналастыру – оларды іздеу мен пайдалану үдерісінің негізі. Біз әрбір құжатқа – оның орнын дәл көрсететін топографиялық көрсеткіш береміз», – дейді маман.
Архив ісін әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-де меңгерген Дидар 2022 жылдан бастап Президент Архивінің құрамында. Архив Астанаға көшкен кезде де, ол әріптестерімен бірге жаңа орынға ауысуға шешім қабылдаған.
Бүгінде жаңа ғимараттағы архивте 2 миллионнан астам сақтау бірлігі бар. 24 арнайы қойма заманауи талаптарға сай жабдықталған – ауа айналымы, жарық, қауіпсіздік пен климаттық режим толық реттелген.
«Әрбір құжат – өткеннің куәсі. Біз оны бүгін сақтап, ертеңге аман жеткізуге тиіспіз. Бұл – менің жұмысым ғана емес, парызым», – дейді Дидар Дүйсембайұлы.
