Кәсіпті қалай бастауға болады?

1. Идеяны анықтау

Кәсіпкерлік бастау үшін ең алдымен идея қажет. Ол мынандай критерийлерге сай болуы керек:

1. Қызығушылық: Сіз өзіңіз ұнататын және түсінетін салада жұмыс істеу керексіз.

2. Сұраныс: Адамдар үшін маңызды мәселені шешетін немесе қажетті өнім ұсынатын идеяны таңдаңыз.

3. Бәсекелестік: Нарықтағы бәсекелестерді зерттеп, өзіңізге артықшылық болатындай табыңыз.

Мысалы: Егер сіз қолөнермен айналыссаңыз, экологиялық тұрғыдан таза өнімдерді жасап сатуды қолға алсаңыз болады.

2. Нарықты зерттеу

Өз бизнесіңізді бастамас бұрын, идеяңыздың нарықтағы әлеуетін зерттеңіз.

1. Мақсатты тұтынушыларды: Өніміңізді немесе қызметіңізді кім сатып алатынын анықтаңыз.

2. Бәсекелестер: Нарықтағы бәсекелестердің күшті және әлсіз тұстарын зерттеңіз.

3. Трендтер: Қазіргі нарықтағы жаңа тенденцияларды қарастырыңыз.

Құралдар: Онлайн сауалнамалар, әлеуметтік желілердегі пікірлер, бәсекелес сайттарды зерттеу.

3. Бизнес-жоспар құру

Бизнес-жоспар – сіздің кәсіпкерлік жолыңыздағы басты құжатыңыз. Ол келесілерді қамтиды:

1. Мақсат: Қысқа және ұзақ мерзімді мақсаттарыңызды анықтаңыз.

2. Өнім немесе қызмет сипаттамасы: Сіздің ұсынысыңыздың ерекшелігін сипаттаңыз.

3. Қаржылық жоспар: Алғашқы инвестиция, шығындар және пайда болжамдарын анықтаңыз.

4. Маркетинг стратегиясы: Клиенттерді қалай тартасыз және өнімді қалай насихаттайсыз.

Мысалы: Егер сіз кафе ашуды жоспарласаңыз, сізге мекемені жалға алу, жабдықтарды сатып алу және жарнама үшін қаржы қажет екенін жоспарға қосу керексіз.

4. Қаржы мәселелерін ұйымдастыру

Бизнес бастау үшін қаржы қажет. Оның бірнеше көзін қарастыруға болады:

1. Жеке жинақ: Егер сіздің депозитіңізде ақшаңыз жеткілікті болса, бұл бизнес бастаудың ең сенімді жолы деп есептеймін.

2. Қарыз: Банктерден немесе микроқаржы ұйымдарынан бизнеске арналған несие ала аласыз.

3. Инвесторлар: Идеяңызға қызығушылық танытатын инвесторларды табуыңызға болады.

4. Мемлекеттік гранттар: Қазақстанда кәсіпкерлікті дамыту үшін арнайы бағдарламалар бар.

5. Бизнесіңізді тіркеу

Заңды жұмыс істеу үшін бизнесіңізді тіркеу қажет:

1. Жеке кәсіпкер (ЖК): Қарапайым және кішігірім бизнес үшін қолайлы нысан.

2. Жауапкершілігі шектеулі серіктестік (ЖШС): Ірі жобалар мен бірнеше серіктесі бар кәсіпкерлер үшін.

3. Салық жүйесін таңдау: Жеңілдетілген немесе жалпы салық жүйесін таңдаңыз.

Қадамдар:

1. «eGov» платформасы арқылы онлайн тіркелу.

2. Салық органдарына қажетті құжаттарды тапсыру.

6. Маркетинг және жарнама

Клиенттерді тарту үшін тиімді маркетинг стратегиясын құрыңыз:

1. Әлеуметтік желілер: Instagram, Facebook, TikTok сияқты платформаларды пайдаланыңыз.

2. Веб-сайт: Сіздің өніміңіз немесе қызметіңіз туралы ақпарат беретін сайт жасаңыз.

3. Жергілікті жарнама: Буклеттер, баннерлер және басқа жергілікті құралдарды қолданыңыз.

4. Байланыс: Клиенттермен кері байланыс орнатыңыз, олардың пікірлеріне құлақ салыңыз.

7. Бизнесті басқару және дамыту

Кәсіпкерлік басталғаннан кейін оны үнемі дамытуға тырысу қажет:

1. Қызметті жетілдіру: Клиенттердің пікірлерін тыңдап, қызмет сапасын арттырыңыз.

2. Жаңа нарықтарға шығу: Өнімдеріңізді басқа өңірлерге немесе елдерге ұсыныңыз.

3. Қызметкерлерді оқыту: Командаңызды кәсіби дамыту үшін жағдай жасаңыз.