Астанада «Пациент мектебі» мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс арқылы АИТВ-мен өмір сүретіндерге қолдау көрсетілуде
Астанада мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс (әрі қарай МӘТ) аясында «АИТВ инфекциясымен өмір сүретін адамдарға арналған пациенттер мектебі» тақырыбында маңызды әлеуметтік жоба іске асырылуда. Бұл жоба арқылы мемлекет, медициналық ұйымдар және қоғамдық бірлестіктер ВИЧ-инфекциясы бар азаматтарды қолдап, өмір сапасын жақсартуға бірлесіп атсалысуда.
Бұл жоба науқастарға аурудың мән-жайын тереңірек ұғынуға, емдеу барысын түсінуге, өз денсаулығына қатысты шешімдерге белсенді араласуға және қоғам тарапынан қолдау табуға көмектесетін маңызды құралдардың бірі болды.
«Пациенттер мектебінің» маңызы неде? Қазіргі таңда АИТВ инфекциясы - бұл адамның ұзақ әрі сапалы өмір сүруіне мүмкіндік беретін, бақылауға алынған созылмалы ауру. Алайда, бұл үшін білім-біліктілік қажет: емдеу бағдарламасының тиімділігі, терапияға деген сенімділік неге маңызды, жанама әсерлер пайда болғанда қандай шаралар қолдану керек, отбасымен, жақындарымен, жұмыс орнындағылармен қарым-қатынасты қалай орнату қажет.
АИТВ-мен өмір сүретін адамдардың көбісі жолығатын негізгі мәселе -ақпараттың жетіспеушілігі және қорқыныш.
«Пациенттер мектебі» екі мәселені де бірден шешеді. Жоба:
• ауру туралы сенімді ақпарат алуға;
• терапияны дұрыс қабылдауды үйренуге;
• денсаулықты үнемі бақылаудың маңыздылығын түсінуге;
• психологиялық кедергілер мен қорқыныштарды жеңуге;
• мамандар мен ұқсас тәжірибесі бар адамдар арасында қолдау табуға;
• стигма мен өзін-өзі айыптауды төмендетуге;
• өмір сапасы мен болашаққа деген сенімділікті арттыруға көмектеседі.
МӘТ кәсіби жаттықтырушыларды, психологтарды, инфекционист-дәрігерлерді, әлеуметтік қызметкерлерді және АИТВ-пен өмір сүретін, арнайы дайындықтан өткен тең консультанттарды тартуға мүмкіндік береді.
Елордада «Пациенттер мектебі» аясында келесілер өткізіледі:
- Білім беру сабақтары мыналарды қамтиды:
- АИТВ-инфекциясының негіздері;
- қазіргі АРТ схемалары;
- емдеудің жанама әсерлері мен қауіпсіздігі;
- оппортунистік инфекциялардың алдын алу;
- репродуктивті денсаулық мәселелері;
- серіктесіне және балаға АИТВ берілуінің алдын алу;
- құқықтық аспектілер мен әлеуметтік қолдау.
Ақпарат медициналық «лабиринттерсіз», қарапайым және түсінікті тілде беріледі.
- Жеке консультациялар.
Пациенттер дәрігерлерге, психологтарға, заңгерлерге, әлеуметтік қызметкерлерге сұрақтар қоюға мүмкіндік алады. Көп жағдайда жеке әңгіме адамның алаңдаушылығын жеңілдетуге, терапиядан қорықпауға және тұрақты өмірге жол бастауға көмектеседі.
- Тең дәрежедегі консультанттардың қолдауы
Бұл ең маңызды бағыттардың бірі. АИТВ-мен өмір сүретін адамдар жаңадан келген пациенттерге қолдау көрсетіп, тәжірибелерімен бөлісіп, бейімделуге көмектеседі және диагноз үкім емес екенін түсіндіреді. Көп жағдайда «менің де басымнан өтті» деген сөз, кез келген оқулықтан күшті әсер етеді.
- Қолдау топтары
Шыдамдылық бойынша пікірталастар, тренингтер, жан сырын ашық айтып, қолдау табуға болатын қауіпсіз кеңістіктегі кездесулер. Бұл кейде адамның жалғыздықтан арылатын алғашқы мүмкіндігі. Ең бастысы – жоба адамдарға денсаулығын, отбасын, жұмысын және болашаққа деген сенімін сақтауға көмектеседі.
МӘТ - бұл мемлекетке кәсіби ҮЕҰ жүзеге асыратын әлеуметтік маңызды жобаларды қаржыландыруға мүмкіндік беретін механизм. АИТВ саласында бұл әсіресе тиімді: қоғамдық ұйымдар қауымдастықтармен тығыз жұмыс істейді және адамдардың нақты қажеттіліктерін түсінеді. Ынтымақтастықтың бұл форматы профилактика мен қолдау тек медицинаның ғана емес, жалпы қоғамның міндеті екенін көрсетеді.
Астанадағы «Пациенттер мектебі» жобасы - МӘТ адамдардың өмірін қалай өзгерте алатынының жарқын мысалы. Ол білім, қолдау, сенімділік береді және әр қатысушыға болашақты қорқынышсыз көруге көмектеседі.
Заманауи Қазақстанда АИТВ - бұл бақыланатын ауру, бұл ретте білімділік шешуші рөл атқарады. Өйткені, хабардар пациент-ұзақ, сапалы және сенімді өмір сүретін пациент.
«Жизнь вопреки» Қоғамдық қорының директоры
Айна Мукушева