Түркістан қаласында «Заң және тәртіп» нарративі: заңсыз жарнамамен күрестен тұрақты қоғамға дейін
Түркістан қаласында әкімдік пен құқық қорғау органдары қоғамдық тәртіпті нығайту, заң талаптарын сақтаужәне құқық бұзушылыққа нөлдік төзімділік тұрғысында жүйелі жұмыс жүргізуде. Қалада әсіресе сыртқы жарнамалар мен қасбеттердің заңдылығын қадағалау саласында белсенді рейдтер өткізіліп, дизайн-код талаптарын бұзатын жарнамалар жойылуда.
Жарнамалық нысандарға бақылауды күшейту: заңдылық пен эстетика
Түркістан қалалық әкімдігі сәулет, қала құрылысы және бизнесті қолдау бөлімдері бірлесіп, заңсыз жарнамаларға қарсы жоспарлы рейдтік іс-шаралар жүргізуде. Бұл рейдтер заңсыз орналасқан жарнамалық құрылымдарды анықтауға, сауда нүктелерін тәртіпке келтіруге және кәсіпкерлік нысандардың маңдайшаларын нормативтік талаптарға сәйкестендіруге бағытталған. Мысалға, рейд барысында қасбеттерге қойылатын эстетикалық талаптар мен тіл нормаларына ерекше мән беріліп, маңдайша мәтіндерінің ресми және көрнекі талаптарға сай болуы қадағалануда.
Осылайша әкімдік заңдылық пен көркемдік талаптарды бірдей алға қойған.
Сыналарда әкімдік «дизайн-кодқа сай келмейтін жарнамаларды жою» жобасын да іске асыруда. 2025 жылы Түркістан қаласында бекітілген дизайн-кодқа сәйкес 548 ретсіз жарнамалық нысан жойылған, ал 308 жарнама құрылымы дизайн-код талаптарына сай қайта орнатылған.
Бұл әрекеттер қала келбетін реттеуге, ұлттың мәдени ерекшелігін сақтауға және визуалды тәртіпті ұстануға бағытталған маңызды қадам болып табылады.
Заң үстемдігі мен әлеуметтік жауапкершілік
Жарнамалар мәселесін реттеу — бұл тек эстетикалық мәселе ғана емес, заң талаптарын сақтау мен әлеуметтік тәртіпті нығайту тұрғысынан да маңызды. Жарнама нысандарына қойылатын талаптар мен рұқсат құжаттарының болуын тексеру, маңдайша мәтіндерінің заңға сай болуын қадағалау — бұл әкімдіктің заң үстемдігін қамтамасыз етуге деген ұмтылысының бір көрінісі.
Одан бөлек, «тіл нормаларының сақталуына қатысты бақылау» рейд барысында ерекше орын алады. Бұл — мемлекеттік тілдің мәртебесін қорғау, жергілікті мәдениеті мен құқықтық мүддені сақтау міндетін көрсетеді.
«Қауіпсіз қоғам» концепциясы: тәртіп + жауапкершілік
Рейдтік іс-шаралар тек кәсіпкерлік объектілерде ғана емес, бүкіл қала аумағында заңның үстемдігін ұстанудың бір бөлігі ретінде қарастырылады. Мұндай бақылау — құқық бұзушыларға “нөлдік төзімділік” қағидатын көрсету, байқамаған құқық бұзушылықтарды жою арқылы қоғамда тәртіп орнатуға бағытталған.
Сонымен қатар, дизайнке сай жарнамалау — бұл тұрғындардың өмір сүретін қаласы қауіпсіз, әдемі, заңға бағынатын орта екенін сезінуіне ықпал етеді.
Сенім арттыру және институционалдық нығайту
Қала билігі мен әкімдіктің мұндай жүйелі әрекеттері тұрғындардың құқық қорғау органдарына, жергілікті атқарушы билікке деген сенімін арттырады. Өйткені заңды бұзушылар нақты бақылауға алынып, эсерлі жауапкершілікке тартылып жатыр. Бұл — институттармен серіктестік арқылы қауіпсіз ортаны қалыптастыру механизмінің жарқын мысалы.
Әкімдік пен жергілікті мекемелер дизайн-кодты сақтау, жарнаманы реттеу және заңсыз объектілерді жою арқылы құқықтық тәртіп пен эстетикалық үйлесімділікті бір уақытта арттыра отырып, «Қауіпсіз қоғам» жобасының нақты іске асырылып жатқанын көрсетуде.