Түркістан өңіріндегі «Қазақстан киберқалқаны» бағдарламасы: аймақтық қауіпсіздік көрсеткіштері
Түркістан облысындағы «Қазақстан киберқалқаны» жобасы бойынша ресми дереккөздер негізіндегі талдауды назарға ұсынамыз,- деп хабарлайды newsroom.kz
Жалпы «Қазақстан киберқалқаны» тұжырымдамасының мақсаты — мемлекеттің ақпараттық-инфрақұрылымын сыртқы және ішкі кибершабуылдардан қорғау, ұлттық киберқауіпсіздік деңгейін көтеру. Мемлекеттік органдар мен квазимемлекеттік секторларда ақпараттық жүйелерді, телекоммуникациялық инфрақұрылымдарды қорғау шаралары толық қолданысқа енгізілген.
Жалпы мемлекеттік деңгейдегі көрсеткіштер мен индикаторлар
2022 жылға дейін киберқауіпсіздік бойынша жаһандық индекс көрсеткіші 0,600 деңгейіне жеткізу жоспарланған.
2018–2022 жылдар аралығында ақпараттық қауіптер туралы хабардарлық деңгейі кезең сайын 5–20% аралығында артты; мамандар қайта даярланды: 2018 жылы — 300 адам, 2022 жылы — 800 маман.
2022 жылға қарай мемлекеттік және квазимемлекеттік секторда отандық бағдарламалық қамтамасыз ету үлесі 50%-ға, деректерді шифрлау ережелері KZ/ҚАЗ домендерінде 100%-ға жеткізу көзделген.
Сондай-ақ, кибершабуылдарға тойтарыс беру деңгейі айтарлықтай өсуде — 2023 жылы “Киберқалқан” кешені аймақтардағы желіден келетін 20 миллионға жуық шабуылдың алдын алған.
«Қазақстан киберқалқаны» тұжырымдамасының Түркістан облысындағы орындалуы
Түркістан облысы — халық саны мен аумағы бойынша орасан қолданыста болса да, киберқауіпсіздік қызметтерін ұйымдастыруда белсенділік танытып жүрген аймақ. Айта кетер жайт, өңірде киберқылмысқа қарсы арнайы CyberPol пилоттық жобасы іске қосылған. 2025 жылы полиция департаменті құрамындағы арнайы «Киберқылмысқа қарсы күрес» тобы арқылы интернет-алаяқтықпен байланысты 31 тұлға ұсталып, олардың 56 дерегі анықталған.
Қазіргі уақытта Түркістан облысы ПД құрамында 6 жедел уәкіл, 3 тергеушіден тұратын тұрақты топ жұмыс істейді. Олар «Anti‑Fraud» жоспарын іске асырып, азаматтарды интернет алаяқтықтан сақтандыру мақсатында ақпараттық-түсіндіру жұмыстары жүргізіліп отыр.
Институционалдық құрылым мен жергілікті инфрақұрылым
Қазақстанда «Цифрлы Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасы шеңберінде ақпараттық қауіпсіздікке назар аудару мақсатында Түркістан облысында Цифрландыру орталығы құрылған. Бұл орталық мемлекеттік органдарға цифрландыру бойынша қолдау көрсетіп, өңір деңгейінде «Ақылды квартал» және Smart City жобаларын үйлестіреді.
Сонымен қатар, облыста CyberPol және киберқауіпсіздік механизмдерінің маңызды инфрақұрылымы салынды: 26 жеке жедел ақпараттық қауіпсіздік орталықтары жұмыс істейді; 2022 жылы 56 отандық өндірушінің 173 АКТ өнімі тұжырымдамаға енгізілді.
Әкімшілік пен құқық қорғау органдарының байланысы нығайта түскен «Ақылды әкімдік», бейнебақылау, цифрлық әкімшілендіру және электрондық қызметтер жүйелері Түркістанда жүйелі интеграцияланып келеді.
Нәтижелер мен жетістіктер
Кибершабуылдарға қарсы тұру көрсеткіші — айына 20 000 000‑нан астам шабуылдан алдын алу жүзеге асқан.
Өңірде CyberPol жобасы аясында интернет алаяқтыққа қарсы 30-дан астам қылмыстық іс сотқа жолданды; құқықтық білім артты, алдын алу шаралары жүргізілді.
2022 жылға дейін 800 кибер-маман қайта даярланған; азаматтар мен қызметкерлер арасында ақпараттық қауіпсіздік санасы артты.
Түркістан облысы цифрлық трансформация аясында «Қазақстан киберқалқаны» жобасын белсенді түрде жүзеге асырып жүр. Аймақта CyberPol пилоттық жобасы, кибершабуылдарды алдын алу, құқықтық түсіндіру шаралары, және жергілікті цифрландыру орталығы жобалары салмақты нәтиже беруде. Ресми дереккөздер негізінде жобаның тиімділігі мен мақсаттылығы анық байқалады: шабуылдарды тоқтату, мамандарды даярлау, техникалық инфрақұрылымдарды дамыту.