Индустриалды-инновациялық дамудың игілігі

Қазақстанның тәуелсіздік алған күнінен бастап алдына қойған ең маңызды стратегиялық міндеттерінің бірі — қуатты индустриалды мемлекет құру. Елдің шикізатқа тәуелділігін азайту, өнеркәсіп пен өндірістің жаңа буынын дамыту, заманауи технологиялар мен инновацияларды енгізу — бүгінгі күні де өзектілігін жоймаған, керісінше, уақыт талабына сай жаңа қарқынмен дамуы тиіс сала.

Индустриалды-инновациялық дамудың негізі

Индустриалды-инновациялық даму саясаты — бұл ел экономикасының құрылымын әртараптандыруды көздейтін мемлекеттік стратегиялық бағыт. Оның басты мақсаты — Қазақстанды әлемдік бәсекеге қабілетті, технологиялық жағынан дамыған мемлекетке айналдыру. Бұл ретте «Қазақстан-2050» стратегиясы, «Индустриялық-инновациялық дамудың 2015–2019 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы» (ИИДМБ), кейінгі кезеңдегі 2020–2025 жылдарға арналған индустрияландыру стратегиясы – осы бағытта кешенді қадамдар жасалғанын көрсетеді.

Мәселен, екінші бесжылдық аясында 500-ге жуық индустриялық жоба іске қосылып, мыңдаған жұмыс орындары ашылды. Бұл өндіріс көлемін арттырып қана қоймай, жоғары технологиялық өнімдердің ішкі нарықтағы үлесін ұлғайтуға, экспорттық бағытты кеңейтуге мүмкіндік берді.

Инновация – жаңа экономиканың жүрегі

Қазақстан экономикасы үшін ендігі басымдық — инновациялық өндірістерді дамыту. Дәстүрлі ресурстарға сүйенген өсімнің шегі бар екені белгілі. Сондықтан ғылым мен техникаға негізделген, цифрлық технологиялармен толықтырылған экономика құру — заман талабы. Бұл тұрғыда Назарбаев Университеті, «Алатау» инновациялық технологиялар паркі, Astana Hub сынды алаңдардың орны ерекше. Олар IT-стартаптар мен ғылымды қажет ететін жобаларды қолдауға бағытталған.

Сондай-ақ, ҚР Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың тапсырмасымен инновациялық экожүйе құру бағытындағы жұмыстар жалғасуда. Мемлекет цифрлық индустрияны дамытуға ерекше мән беріп отыр. Қазіргі таңда жасанды интеллект, Big Data, роботтандыру, 3D-баспа сияқты технологияларды енгізу өндіріс тиімділігін арттыруда маңызды рөлге ие болуда.

Өңдеу өнеркәсібі – дамудың тірегі

Қазақстанның индустрияландыру саясатының негізі — өңдеу өнеркәсібі. Бұл салада металлургия, машина жасау, химия өнеркәсібі, құрылыс материалдары мен азық-түлік өндірісі секілді бағыттар бойынша ауқымды жобалар іске асуда. Мысалы, машина жасау саласында Қостанайда автокөлік құрастыру кластері, Павлодар мен Өскеменде металл өңдеу кәсіпорындары, Жамбылда фосфор өндірісі қайта жандануда.

Өңірлік индустрияландыру карталары арқылы жергілікті жерлердегі инвестициялық жобалар жүзеге асырылып, ауыл-аймақтарда жұмыс орындары ашылуда. Бұл — тек ірі қалаларды ғана емес, еліміздің барлық аймақтарын тең дәрежеде дамытуға жол ашады.