АҚШ-тың ықпалы
Президент Трамптың сөзіне қарағанда, Иран АҚШ-пен келіссөздер жүргізуге талпынған. «Олар сөйлескілері келеді, бірақ оны ерте жасап қоюлары тиіс еді. Иран бұл соғыста жеңіске жетпейді», – деді ол G7 саммитінде .
▪️ Арсенал және шығындар
Израиль Иранның зымыран қорын әлсіретуде, бірақ өзінің әуе қорғанысын да бір деңгейде пайдаланып жатыр. Әскери операциялардың күнделікті шығыны – шамамен 300 млн АҚШ доллары .
▪️ Иранның жағдайы
Иранның негізгі соққы мүмкіндіктері азайды, бірақ оның шоғырланған localized (нүктелік) шабуылдар жасау мүмкіндігі қалып отыр. Экономикалық дағдарыс күшейіп, режимге деген қауіп тудырғанымен, Тегеран ядролық бағдарламасын сақтап қалуға ұмтылады .
▪️ Қайта келіссөз ұсынысы
Иран Пезешкианның айтуынша, АҚШ-пен диалогты қайта бастау тек Израиль шабуылы тоқтаса мүмкін. Сонымен қатар, ирандық ресми БАҚ «тарихтағы ең ірі ракеталық соққыға дайындалудамыз» деген ақпарат таратты .
▪️ Құрбандар саны
Иранның үш күндік жауабынан соң Израильде 24 адам мерт болып, 600-ге жуық азамат жараланды. Ирандық денсаулық сақтау министрлігі таратқан ақпаратқа сәйкес, «Люди как лев» операциясы басталғалы 1 500-ге жуық науқас ауруханаға түсті .
▪️ Ішкі қуғын-сүргін
Иран қауіпсіздік құрылымдары Израиль спецқызметтерімен байланысы бар деген күдікпен ондаған адамды тұтқындады, дрондар мен SPIKE NLOS басқарылатын ракеталары тәркіленді. Қамауға алынғандар үшін қоғамдық өлім жазасы қарастырылуда, бір адам жазасын алды .
▪️ Ішкі диверсиялар
Парламент спикері Багер Галибаф Израиль шабуылдары ел ішінде агенттер арқылы да орын алып жатқанын мәлімдеді. Бұл – сыртқы соққылармен қатар, ішкі диверсияға қосымша толыққыш .
▪️ Азаматтық бірігу
Нәтижесінде жұрт табиғи блокпостар ұйымдастырып, автокөліктерді тексеріп, белгісіз адамға жол бермеу шараларын қолға алған. Бұл – Тегеран тұрғындарының ерікті түрде енгізген қауіпсіздік шаралары .
▪️ Байланыс жанданып жатыр
The Wall Street Journal (WSJ) хабарлауынша, Иран Израиль мен АҚШ басшылығы арқылы қарулы әрекеттерді тоқтату нысанында диалогқа дайын екенін білдірген .
▪️ Зымырандық жауап
Израиль әскери барлау парағы – КСИР-дің жоғарғы қатарлы төрт офицері, оның ішінде барлау басшысы жойылды. Израиль әуе күштері Иранның барлық әуе кеңістігін бақылауда екенін растаған .
▪️ Иран реакциясы
Иран Оңтүстік Парс газ кенішін тоқтатты. Сол арада Израильдің соққыларына жауап ретінде ракеталық жаңа толқындарды іске қосқан соң солтүстік Ізраильде дабылдар іске қосылды .
▪️ Ықтимал нүктелі өлтіру
Нетаньяху Иран жетекшісі Хаменеи 86 жаста екенін ескере отырып, оның өлтірілуі қақтығысты шиеленістірмейді, керісінше тыныштандырады деп мәлімдеді. Хаменеи қазір Тегеран солтүстігіндегі бункерде — күйзелісті, ал айналасындағы адамдар мерт болған, алмастырғыш таба алмай отыр деп хабарланды .
Бұл жағдай – Израиль–Иран соғысында сыртқы соққы, ішкі диверсия және әуе бақылауы қатар жүретін шиеленісті жағдайдың көрінісі. Қақтығыстың келесі кезеңі – АҚШ-тың амалдары мен халықаралық келіссөздің болашағына тәуелді.