Қанша қазақстандық ҰОС-ға қатысты?
Ұлы Отан соғысы жылдарында Қазақстан одақтық республика (Қазақ КСР) мәртебесінде КСРО-ның құрамында болды, сондықтан 1941 жылы 22 маусымда фашистік Германия әскері Кеңес Одағының аумағына басып кірген сәттен бастап соғысқа кірді. КСРО армиясынан басқа 1 миллион 200 мың қазақстандық Қызыл Армия қатарына шақырылды. Олардың 600 мыңнан астамы соғыс майданында қаза тапты,- деп хабарлайды newsroom.kz
Барлық ұрыстарға қазақстандық жауынгерлер қатысты.
• Жүз мыңнан астам қазақстандық жауынгер КСРО ордендерімен және медальдарымен марапатталып, 500-ден астам адам Кеңес Одағының Батыры атағын алды. Олардың қатарында қазақ қыздары – пулеметші М.Мәметова мен мерген Ә.Молдағұлова бар.
• Төрт қазақстандық әскери ұшқыш – Талғат Бигелдинов, Леонид Беда, Иван Павлов, Сергей Луганский екі мәрте Кеңес Одағының Батыры атағын алды.
1941 жылы қыркүйектің аяғында басталған Мәскеу түбіндегі шайқаста Қазақстанда жасақталған генерал И.В.Панфилов басқарған 316-атқыштар дивизиясы ерекше көзге түсті. 16 қарашада Панфилов дивизиясының ротасы Ұлы Отан соғысының аңызына айналған шайқасқа қабылданды. Бұл шайқаста Дубосеково шебінің маңында 28 панфиловшы неміс танк батальонының жолын кесіп, оны тоқтатып, 18 танк пен көптеген жаяу әскерді жарамсыз етіп қалдырды, сөйтіп бүкіл майдан бойында жауды тоқтатуға таптырмас үлес қосты. Жиырма сегіз батыр-панфиловшылардың ерлігі бүкіл Екінші дүниежүзілік соғыс тарихындағы бетбұрыс кезеңі болып табылатын Мәскеу шайқасының ең жарқын символдарының бірі болды.
Сондай-ақ, неміс фашистері басып алған аумақтардағы партизандық қозғалысқа мыңдаған қазақтар белсене қатысты.
• 1945 жылы 30 сәуірде қазақ лейтенанты Рақымжан Қошқарбаев пен ресейлік қатардағы жауынгер Григорий Булатов алғашқылардың бірі болып Рейхстаг ғимаратына Жеңістің қызыл туын тіккен болатын.
Қазақстан майданның қуатты арсеналына айналды. Республика экономикасы әскери қажеттіліктерге бағытталды. 700 мыңнан астам қазақстандық еңбек армиясына шақырылып, қорғаныс кәсіпорындарына жұмысқа алынды. Қазақстан әскери өнеркәсіпке қажетті мыс, қорғасын, висмут, молибден, полиметалл өндірісінде жетекші орын алды.
Айта кетелік, Қазақстандағы қорғаныс зауыттары қару-жарақтың, снарядтардың, миналардың және басқа да әскери мақсаттағы бұйымдардың жаңа түрлерін шығаруды игерді. Қазақстанның ауыл шаруашылығы майдан мен тылды азық-түлікпен, өнеркәсіпті қажетті шикізатпен қамтамасыз етті.