Қазақстандықтар психологқа жүгінуден неге қашады?

Мұндай жағдайдың бірнеше әлеуметтік, мәдени және экономикалық себептері бар,-деп хабарлайды Newsroom.kz тілшісі. 

1. Қоғамдық пікір мен стигма

Қазақстандық қоғамда психологиялық көмекке жүгіну көбінесе әлсіздік немесе психикалық ауру белгісі ретінде қабылданады. Адамдар "мені дұрыс түсінбейді" немесе "басқалар мені ақыл-есі кем деп ойлайды" деген қорқыныштан психологқа барудан бас тартады. Бұл мәселе әсіресе ауылдық жерлерде және консервативті ортада байқалады.

2. Мәдениеттегі өзін-өзі басқару түсінігі

Көптеген қазақстандықтар қиындықты өз бетімен жеңу керек деген пікірге сүйенеді. "Жеке мәселелерді сыртқа шығармау", "сабырлықпен бәрін жеңу" немесе "үлкендерден кеңес алу жеткілікті" деген түсініктер кең таралған. Мұндай көзқарастар психологтың көмегін қажетсіз деп есептеуге алып келеді.

3. Психолог туралы білімнің жетіспеушілігі

Көпшілік психологтың кім екенін, оның қандай көмек көрсететінін және психологиялық кеңес алудың пайдасын түсінбейді. Психолог пен психиатрды шатастырып, психологиялық көмек тек ауыр психикалық ауруларға ғана қажет деп ойлайтындар көп.

4. Қызметтің қолжетімсіздігі

Көп жағдайда психолог қызметі ақылы болғандықтан, оны барлық адам пайдалана алмайды. Әсіресе, төмен табысты отбасылар үшін бұл үлкен кедергі. Мемлекеттік деңгейде тегін немесе қолжетімді психологиялық қызметтер саны әлі де жеткіліксіз.

5. Сенімсіздік факторы

Психологиялық қызметке жүгінгісі келген адамдар арасында маманның құзыреттілігіне қатысты күмән туындайды. Бұл саладағы жалған немесе тәжірибесіз мамандардың болуы халықтың сенімін төмендетеді.

6. Ұлттық және діни ерекшеліктер

Қазақстанда көптеген адам өмірдің қиындықтарын діни сенім арқылы жеңуге тырысады. Мұндай адамдар психологқа жүгінудің орнына имамнан немесе басқа рухани көшбасшылардан көмек сұрайды. Ұлттық дәстүрлерде де психологтың рөлін көбіне отбасы үлкендері немесе жақын достар алмастырады.

Шешімдер мен өзгерістер қажеттілігі

Қазақстандықтардың психологқа жүгінуіне кедергі болатын факторларды жеңу үшін қоғамда белгілі бір қадамдар жасалуы керек:

1. Ағартушылық жұмыстар: Психологиялық денсаулықтың маңыздылығы туралы кеңінен түсіндіру қажет. БАҚ арқылы ақпарат таратып, психолог пен психиатрдың айырмашылығын көрсету маңызды.
2. Тегін қызметтерді дамыту: Мектептерде, ауруханаларда және қоғамдастық орталықтарында тегін немесе қолжетімді психологиялық көмек қызметін арттыру қажет.
3. Кәсіби стандарттарды енгізу: Мамандардың құзыреттілігіне кепілдік беру үшін лицензиялау және сертификаттау жүйесін жетілдіру керек.
4. Қоғамдық стигманы жою: Психологиялық көмекке жүгіну қалыпты әрі пайдалы тәжірибе ретінде көрсетілуі тиіс. Мұны қоғам қайраткерлері мен танымал тұлғалар арқылы насихаттауға болады.