Кейінгі қалған сұраныс әсері қосылды, деп хабарлайды newsroom.kz.
Биыл бірінші жартыжылдықта Қазақстанда киім, түрлі тоқыма бұйымдары мен аяқ киім сатылымы екі есеге жуық өсті (97%). Физикалық мәнде көрсеткіштер мыналдай: 2023 жылдың қаңтар–маусым айларында киім мен аяқ киім сатылымы 2022 жылдың бірінші жартыжылдығындағы 52,8 млн бірліктен 103,9 млн бірлікке жетті.
Өсім біркелкі болмағанымен, барлық санаттар бойынша сұраныстың артуы байқалды. Осы алты айда әртүрлі сырт киімдер, шаңғы киімі, спорттық костюмдер мен жүзу киімдері екі есе көп сатылды. Свитерлер, жемпірлер және басқа да ұқсас өнімдер өткен жылдың бірінші жартыжылдығына қарағанда әлдеқайда көп сатылды: 76,3% артты. Сатып алу белсенділігі аяқ киім дүкендерінде де байқалды: қаңтар–маусым айларында қазақстандықтар өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 57,8% көп сатып алды.
Бір қызығы, іш киім санаты сатып алушылар арасында сұраныстың өсу динамикасы бойынша рекорд жаңартты. Осы алты айда қазақстандықтар іш киім мен басқа да ұқсас киімдерді үш есе көп сатып алды: 2021 жылдың бірінші жартыжылдығында 40,4 мың дана болса, қазір 127 мың дана.
Осы тұтынушылық сегменттегі барлық дерлік позицияларда Қазақстанның ішкі нарығы импортқа тәуелді. ҚР СЖРА Ұлттық статистика бюросының ресурстар мен пайдалану балансы туралы ақпараты жоғарыда аталған барлық санаттар бойынша шетелдік жеткізілімдердің үлесі 95%–99% құрайтынын көрсетеді. Киім мен аяқ киімнің жеке өндірісі соншалықты аз, оның ішкі нарықтағы маңызды рөлі туралы айту мүмкін емес. Биыл көктемде Energyprom.kz сайты еліміздің жеңіл өнеркәсібі қазақстандықтардың тым болмаса қарапайым киім-кешектерге деген сұранысын неліктен өтей алмайтыны туралы
жазған болатын.
Жалпы, тоқыма, төсек-орын, тоқыма емес материалдар, әртүрлі былғары бұйымдары, үлбір мен иленген терілерді есепке алғанда, барлық позициялардағы отандық жеңіл өнеркәсіптің көрсеткіштері арнайы киімге қарағанда жақсы көрінеді. Қазақстандық өндірушілер үлесі нарықтың 8,3%-ын құраса, импорт 91,7%. Биыл қаңтар–мамыр айларындағы осындай
мәліметтерді «„QazIndustry“ Қазақстандық индустрия және экспорт орталығы» АҚ сарапшылары келтірді.
Қазақстандықтардың киім мен аяқ киімге деген өсіп келе жатқан сұранысын өтейтін импорт. Елдер бойынша Қытай ҚР-дағы өнімдердің негізгі жеткізушісі болып қала береді, ол киім мен тоқыма бұйымдарының жалпы жеткізілімінің 55,5% үлесін алады. Бірінші жартыжылдықта қытайлық кәсіпкерлер Қазақстанға тоқыма тауарларын жеткізуді заттай түрде екі есе, ақшалай түрде 3,5 есе арттырды. Қазақстандықтар импорттық киімге төлеген 1 млрд АҚШ долларының 577 млн-ын қытайлық өндірушілер алған. Айтпақшы, Қытай жалпы биыл қаңтар-мамыр айларында ҚР-ға сататын тауарды 56,3%
арттырды. Қазақстанның тауар айналымы құрылымындағы Қытайдың үлесі 24,2%-ға жетті. Төрт ірі киім жеткізушілердің тізімінде Түркия (17,4%), Өзбекстан (15,7%) және Ресей (7,3%) бар. Олардың барлығы жеткізілімдерді физикалық көлемде айтарлықтай арттырды.
Жоғары сатып алу белсенділігінің себебі, QazIndustry сарапшыларының пікірінше, қазақстандықтардың тұтынушылық белсенділігінің қалпына келуімен және кейінге қалдырылған ішкі сұраныстың әсерімен байланысты.
Кейінге қалған сұраныс, әрине, қазақстандық отбасыларының бюджетіне әсер етті. Мұны халықтың киім, мата, аяқ киімге жұмсайтын шығындарының артуынан байқауға болады. ҚР СЖРА ҰСБ есебінде тек биыл бірінші тоқсанындағы деректер жарияланды. Мамандардың есебіне сүйенсек, киіну мен аяқ киім кию үшін орташа қазақстандық бір тоқсанда шамамен 19,5 мың теңге немесе айына 6,5 мың теңге жұмсаған. Бұл өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 17,2% артық.
Бір қызығы, өңірлер бойынша шығындар әриқилы. Мәселен, киім мен аяқ киімге ең көп шығын алматылықтар мен шымкенттіктер арасында байқалды: жан басына шаққандағы бір тоқсанда 31 мың теңге. Маңғыстау облысының тұрғындарында да көрсеткіш жоғары: 26,6 мың теңге. Астаналықтар дүкендерде 21,2 мың теңге қалдырды. Тұрғындары бұл заттарға аз жұмсауға тырысқан өңірлердің қатарында Ақмола (12 мың теңге), Жетісу (12,5 мың теңге) және Батыс Қазақстан (14,1 мың теңге) облыстары.
