Бір жылда депозит көлемі 17% көбейді, деп хабарлайды newsroom.kz.
Қазақстан азаматтары үшін қаражатты сауатты инвестициялау өзекті мәселелердің бірі болып қала береді. Ең түсінікті, сенімді және таныс қаржылық құрал — банк депозиті. Ескерту: ҚР Ұлттық банкінің базалық мөлшерлемені көтеруін ескерсек, депозит одан сайын тартымды бола түсті.
Биыл сәуірде жеке тұлғалардан тартылған депозиттердің орташа сыйақы мөлшерлемесі соңғы жылдардағы рекордтық 13,9%-ға жетті. Бір жыл бұрын бұл көрсеткіш 10,6% болса, 2021 жылдың аяғында ол небәрі 8% болған.
Дегенмен, бұл орташа мөлшерлемелер, шын мәнінде, көптеген ірі банктерде әлдеқайда жоғары және тартымды: мысалы, ForteBank пен Halyq Bank депозит мөлшерлемесі 17% (ЖТСМ), Jusan Bank мөлшерлемесі 16,8% (ЖТСМ). Мұндай мөлшерлемелер қазіргі инфляциядан асып түседі және жинақ қаражатты сақтап, оны көбейтеді.
Естеріңізге сала кетейік, депозиттің пайыздық мөлшерлемелері 2022 жылдың басынан бері белсенді түрде өсе бастады және әлі де жалғасуда.
Жаңа технологияларды дамыту және инновацияларды белсенді енгізу арқылы онлайн депозиттер қаржы нарығында ең танымал болды. Депозитті филиалға бармай-ақ, кезек күтпей және көптеген құжаттарға қол қоймастан оңай және жылдам ашуға болады. Мысалы, жоғарыда аталған ірі банктерде депозиттер мобильді қосымша арқылы бірнеше рет түрту арқылы ашылады. Мысалы, ForteBank-те сіз Forte қосымшасы арқылы бір минут ішінде депозит аша аласыз. Банк депозиттердің бірнеше нұсқасын ұсынады, түріне байланысты пайыздық мөлшерлемелер де өзгереді: «Алынатын депозит» — 15,5%-ға дейін (ЖТСМ), «Шығарып алусыз жинақ депозиті» — 17%-ға дейін (ЖТСМ), және т. б. Депозит ашуға ең минималды сома — бар болғаны 1 мың теңгеден бастап.
Ескерту: егер халықтың депозиттерінің көлемін өңірлер бойынша қарастыратын болсақ, абсолютті көшбасшы қаржы орталығы Алматы қаласы: биыл 1 мамырындағы жағдай бойынша 11,8 трлн теңге. Одан кейін Астана: 5,4 трлн теңге. Бұл бір жағынан банктердің бас кеңселерінде тіркелуге болатын онлайн депозиттерге байланысты, ал оларды ашқан қазақстандықтар кез келген аймақта тұра алады немесе, мысалы, жұмысына байланысты өңірлер ауысуы мүмкін. Осыған байланысты, онлайн депозиттердің тағы бір артықшылығы бар: оларды ашу және пайдалану мүмкіндігі, негізінен, клиент үшін физикалық қолжетімділікте банк филиалының немесе бөлімшесінің болуына байланысты емес.
Екінші деңгейлі банктердегі депозиттердің көлемі бойынша алғашқы 5 өңірге сондай-ақ Қарағанды облысы (1,1 трлн теңге), Шымкент (876,1 млрд теңге) және Қостанай облысы (815,7 млрд теңге) кірді. Ең төменгі көрсеткіштер жаңа өңірлерде — Ұлытау мен Жетісуда (бұл олардың жақында құрылуымен түсіндіріледі), сондай-ақ Түркістан облысында.
Жалпы, биыл 1 мамырдағы жағдай бойынша, ҚР ЕДБ-дегі депозиттер 26,7 трлн теңгеге жетті, бұл былтырғы сәйкес кезеңмен салыстырғанда 17% көп (3,9 трлн теңгеге ұлғайды). Ал бес жыл ішінде сома бірден 80% өсті.
Бұл өсудің көптеген себептері бар. Біріншіден, бұл пайыздық мөлшерлеменің өсуі, екіншіден, салымшылар тарапынан банктерге деген сенімнің артуы, үшіншіден, қиын-қыстау жылдарда өздерінің жақсы қырларын көрсеткен еліміздің ірі банктерінің тұрақтылығы мен сенімділігі. Және, сайып келгенде, ҚР ЕДБ цифрлық қызметтерін дамыту, банктерді ұялы телефоны бар әрбір қазақстандыққа жақындауы үлкен әсер етті.