Тазы тұқымын жойылып кетуден қалай сақтауға болады?
Tengrinews.kz дереккөздеріне сүйене отырып, Тазы тұқымды иттердің жойылып бара жатқаны туралы қазақстандық мамандар бірнеше жылдан бері айтып келеді, деп newsroom.kz хабарлайды.
Кинолог мамандардың айтуынша, асылтұқым аралас тазы мүлде қалмауы мүмкін. Бірақ бүгінгі күннің басты мәселесі – қазақ тазысының әлі күнге дейін халықаралық кинологиялық қоғамдастықта танылмай келе жатқаны.
Қазақстанда бейресми деректер бойынша, үш мың басқа дейін қазақ тазысы бар. Мұндай мәліметтерді "Қансонар" аңшылар және аңшылық шаруашылығы қоғамдық бірлестіктерінің республикалық бірлестігі бас кинологы Инна Назаренко айтты.
[caption id="attachment_68838" align="alignnone" width="740"]
Фото: Тұрар Қазанғапов/Tengrinews.kz[/caption]
"Заңнамалық деңгейде бұл иттерді міндетті түрде тіркеуге қойылатын талаптар жоқ. Сондықтан бәрі ерікті деңгейде. Біз де, басқа кинологиялық ұйымдар да есепке алуды жүргіземіз. Бірақ бізде елге ортақ республикалық база жоқ, осыған байланысты ресми жалпы деректер де жоқ", - дейді Инна Назаренко.
Кинологтың айтуынша, қауымдастықтың филиалдарына күшіктерді баға белгілеу үшін әкелуге барлық селекционерлердің мүмкіндігі бола бермейді. Мұның себептері - шалғайда тұруы, қаржылық шығындар.
[caption id="attachment_68839" align="alignnone" width="740"]
Фото: Тұрар Қазанғапов/Tengrinews.kz[/caption]
"Тіркеу не үшін қажет екенін түсінбейтіндер де бар. Олардың сөзінше, олар бар мәліметті үйінде журналға жазып, өздігінен есеп жүргізеді. Бірақ, өкінішке қарай, құжатсыз күшіктің таза қанды екенін дәлелдеу қиын. Бұл мәселені біртіндеп шешу үшін ел бойынша экспедиция жүргізу керек. Бұл мамандар қажетті талдау жүргізіп, тексеруі үшін қажет", - дейді республикалық "Қансонар" бірлестігінің бас кинологы.
Инна Назаренконың сөзінше, қазақ тазысы халықаралық деңгейде мойындалуы үшін тіркеудегі басқа иттерден айырмашылығын дәлелдеу керек.
[caption id="attachment_68840" align="aligncenter" width="740"]
Фото: Тұрар Қазанғапов/Tengrinews.kz[/caption]
"Келіп, осындай ит бар екенін айта салу жеткіліксіз. Біз қазақ тазысының ерекшелігін, басқа иттерден айырмашылығын дәлелдеуіміз керек. Мысалы, қазақ тазысының орыс немесе түрікмен итінен айырмашылығы не? Әрине, бұл мәселе шешілуі үшін бар күшімізді салып жатырмыз. Бірақ тек кинолог мамандар емес, сол иттерді асырып отырғандар да әрекет етуі керек. Бір жағынан, иттердің осы түріне назар аударуын сұрап және олар жоғалудың аз-ақ алдында тұрғанын айтып, мемлекеттен қолдау сұраймыз. Тағы бір жағынан, құжат мәселесі жағынан иттерді асырайтындардың өзі де әрекет етуі керек", - дейді Инна Назаренко.