Ұзақ мерзімге арзан ақша: фермерлер не талап етеді?

Пандемия кезінде шағын және орта бизнестің жағдайы төмендеді, осы кезде ауыл шаруашылығы - экономиканың флагманына айналуы керек. Алайда ауыл шаруашылығы да айтарлықтай қиындықты бастан өткеруде. Агроөнеркәсіп саласының қазіргі ахуалын праймериз кандидаты Бекет Әбішев баяндады, деп хабарлайды Newsroom+Ақпарат агенттігі. Аграрлық секторды қаржыландыру мәселесі, атап айтқанда ұзақ мерзімге арзан ақшаға қол жеткізу - Қазақстанның агроөнеркәсіптік кешенінің негізгі проблемаларының бірі. Кішкентай фермерлерден бастап, ірі холдингтерге дейін осындай қиындықты бастан өткергенін де жасырмаймыз. Бекет Әбішев - «Әбішев» ҚК бас директоры, ҚР жидек өсірушілер қауымдастығының жетекшісі. Фермер тек таңқурай өсіріп қана қоймай, сонымен бірге жеміс-жидектер бизнесін дамытуға көмектесіп, әріптестеріне құпияларын бөліседі. Ол ұзақ жылдар бойы агроөнеркәсіптік кешенге инвестиция құйып келеді. Көптеген фермерлер ауыл шаруашылығындағы несиелеудің жетілмегендігіне шағымданады.

Ауыл шаруашылығында қаражат тек мал сатып алуға, тұқым алуға, бақша салуға немесе қора салуға ғана емес, сонымен қатар, айналым қаражаттарына, мысалы, көктемгі дала жұмыстарына немесе бордақылауға, мал сатып алуға қажет. Бірақ бұл үшін несиелеу бағдарламаларында нақты сипатталған тармақ жоқ. Қолданыстағы қаржыландыру бағдарламалары ауыл шаруашылығы үшін тиімділігі шамалы.

Тағы айта кететін жайт, ауылда кепілзаттың болмауы, оның төмен бағалануы дамуға кедергі жасайды. Жасыратыны жоқ, агроөнеркәсіптік кешенді несиелендіруге қатысатын қаржы институттарының көпшілігі онсыз да арзан бағаны төмендетіп, қалалық жылжымайтын мүлік түріндегі ипотекаға басымдық береді.

Барлық нәрсенің шешімі бар. Мен ауылшаруашылығын несиелендіру мәселелерін қажетті жағдайлар жасау арқылы шешуге болатынына сенімдімін.

Қазір шаруаға не керек?

Әрине, арзан ақша және пайыз мөлшері минималды болуы керек. Барлығына бірдей жағдай жасалуы керек. Бірақ басқа да маңызды мәселелер бар: қаражатты бөлу қауымдастықтың келісімі арқылы кепілсіз, ортақ жауапкершілікке сүйеніп жүзеге асырылуы керек.

Қазақстанның әр аймағы ауыл шаруашылығын дөңгелетуге сай келеді. Барлық жерде өз климаты, өзіндік ерекшеліктері болады. Әр өңірдің өзіндік әдістемесі мен аймақтық ерекшеліктерді ескере отырып, жобалық кеңсе құру керек. Бірақ ең алдымен,ҚазАгро құрылымдарының - Аграрлық несие корпорациясы мен Ауыл шаруашылығын қаржылай қолдау қорының несиелік және кепілдік саясатын өзгерту керек.

Егер бұл механизм сөз жүзінде емес, іс жүзінде жұмыс істейтін болса, онда біртіндеп несие беру жүйесін жүз пайыз далада, жылыжайда және фермаларда жұмыс істейтіндердің мүддесіне жұмылдыру керек.